Pensioen

Pensioen: hoe werkt het eigenlijk in Nederland met pensioen? Wat zijn uw rechten en plichten? In dit artikel geven wij u een korte inleiding in het pensioenrecht in relatie tot het arbeidsrecht.

Basispensioen AOW

In Nederland bestaat het pensioenstelsel uit drie pijlers. De eerste pijler is een basispensioen die door de Staat wordt geregeld. Dit wordt gefinancierd door middel van een omslagstelsel: de AOW. Hiermee wordt een basisvoorziening gecreëerd om te voorkomen dat ouderen die niets geregeld hebben in armoede terecht komen. Het AOW wordt opgebouwd uit rechten die je verkrijgt voor elk jaar dat een persoon van zijn vijftiende tot aan zijn vijfenzestigste jaar in Nederland verblijft. Werken is dus geen voorwaarde.

Pensioenopbouw via uw werk

De tweede pijler bestaat uit pensioenrechten die werknemers opbouwen gedurende hun werkzame leven. Dit is dus feitelijk wat pensioen is. Zowel de werknemer als de werkgever betalen maandelijks premie, waarmee pensioen dus een secondaire arbeidsvoorwaarde is. Het pensioen wordt opgebouwd als aanvulling op de AOW tot een bepaalde fiscaal toegestane grens.

Vrijwillig pensioen

Biedt een werkgever geen pensioen of vindt de werknemer het bij zijn werkgever opgebouwde pensioen onvoldoende, dan is er nog de derde pijler. Dit is een vrijwillig op te bouwen oudedagsvoorziening in de vorm van lijfrente, een levensverzekering of inkomsten uit vermogen (bijvoorbeeld overwaarde op uw woning). Het kan zijn dat een bepaald bedrag (koopsom) moet worden ingelegd waarmee belegd gaat worden. Ook is het mogelijk dat er maandelijks een premie moet worden afgedragen die onder voorwaarden fiscaal aftrekbaar kan zijn.

Uitkering vanaf 67 jaar

In relatie tot het arbeidsrecht gaat het dus om de tweede pijler; de bij de werkgever opgebouwde pensioenrechten. Voor veel werknemers is dit vanzelfsprekend. Maandelijks blijkt uit een loonstrook dat een deel van het salaris naar het pensioenfonds wordt gestort. Wanneer de pensioengerechtigde leeftijd wordt bereikt, wordt het geld maandelijks uitgekeerd bovenop de AOW. Welk bedrag dit wordt, is afhankelijk van je salaris maar ook van de resultaten die het pensioenfonds heeft gehaald met bijvoorbeeld beleggingen.

Mogelijke problemen / conflicten

Helaas zien wij dat pensioenen in de praktijk tot problemen en conflicten kunnen leiden. De meest voorkomende conflicten hebben betrekking op aansluiting bij een bedrijfstak pensioenfonds. Het gaat dan om werkgevers die niet weten of ze bij een pensioenfonds aangesloten moeten zijn. Bedrijven krijgen bij inschrijving in het handelsregister van de Kamer van Koophandel een bepaalde SBI code toegekend die hen daarmee in een bepaalde bedrijfstak plaatst. Bedrijfstakpensioenfondsen bekijken mede aan de hand van die codes of een bedrijf verplicht aangesloten moet zijn. In dat geval zal het pensioenfonds van de werkgever eisen dat hij pensioenpremie gaat betalen. Zeker wanneer een pensioenfonds pas na enkele jaren bij de werkgever aanklopt, kan dit grote gevolgen voor de bedrijfsvoering. Bent u hier als werkgever dus alert op.

Soms is het noodzakelijk om de arbeidsovereenkomst op het punt van pensioen te wijzigen. Ook dit kan leiden tot conflicten tussen werkgever en werknemer, omdat niet zo maar iedere wijziging eenzijdig doorgevoerd kan worden. Het komt voor dat bedrijven door omstandigheden de pensioenpremie enige tijd niet kunnen betalen. Een mogelijke faillissementsaanvraag door het pensioenfonds is dan niet uitgesloten.

Meer informatie

Heeft u als werknemer of als werkgever te maken met één van voorgaande situaties of wilt u hierover meer informatie, neemt u dan contact op met onze advocaat mr. Suzanne van Dijsseldonk.