Exoneratie

Een exoneratie-clausule of exoneratiebeding is een bepaling waarmee de aansprakelijkheid van een contractspartij wordt beperkt tegenover de ander die het contract tekent. Vaak wordt hier maar nauwelijks aandacht aan besteed.

Een exoneratie-beding opnemen

Waarom zou je een exoneratie-beding opnemen in een contract of in de algemene voorwaarden of het zomaar accepteren? Een voorbeeld: als een schroefjesfabrikant schroefjes levert aan een bedrijf dat elektronische platen maakt, die in ict- machines terecht komen, die vervolgens in een vliegtuig worden ingebouwd, dan kan theoretisch een zwak schroefje tot gevolg hebben dat een vliegtuig neerstort. Dat is een theoretisch probleem, totdat er daadwerkelijk een vliegtuig neerstort. Als de schroefjesfabrikant dan kan worden aangesproken voor alle daaruit voortvloeiende schade, kan hij meteen zijn faillissement aanvragen. Als je je daartegen zou willen verzekeren, dan is een dergelijke verzekering veel te kostbaar en worden de schroefjes veel te duur. Een helder exoneratiebeding de logische oplossing.

Risicoverdeling

Een exoneratiebeding heeft als strekking dat het risico tussen partijen vooraf wordt verdeeld. Een exoneratiebeding kan dan onder omstandigheden buiten toepassing worden gelaten als het, gezien de omstandigheden van het geval, naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zou zijn dat daarop een beroep wordt gedaan. Een prachtige zin, die veel ruimte voor interpretatie openlaat. Door heldere concrete afspraken op maat kan die onzekerheid worden beperkt, zodat je minder afhankelijk bent van een onzekere afweging van een rechter.

Verzekeren tegen risico’s

Als een beperking of uitsluiting van aansprakelijkheid wordt overeengekomen, kan het aanbeveling verdienen om af te spreken dat de ander zich tegen het betreffende risico moet verzekeren. Het zal dan minder snel onaanvaardbaar zijn dat een beroep wordt gedaan op het exoneratiebeding. De ander heeft dan immers een verzekering om op terug te vallen of er kan hem worden verweten dat hij zich er niet voor verzekerd heeft.
Als de overeenkomst uitlegt waarom het risico bij één van beide partijen wordt neergelegd, bijvoorbeeld omdat dat een grotere partij is, dan maakt dit ook dat een exoneratiebeding gemakkelijker overeind blijft.

Aansprakelijkheid beperken

Verder kan worden afgesproken, dat als men toch aansprakelijk is, aansprakelijkheid wordt beperkt tot het bedrag dat een aansprakelijkheidsverzekeraar ter zake het betreffende risico uitkeert. Omdat duidelijk is waarom die exacte beperking wordt afgesproken ligt de redelijkheid van zo’n afspraak hierin besloten, zodat zo’n beding meestal overeind blijft. Ook kan worden afgesproken dat de aansprakelijkheid wordt beperkt tot bijvoorbeeld de koopsom die voor een product wordt betaald. In de algemene voorwaarden kunnen dergelijke exoneratiebedingen worden opgenomen. Voor consumenten gelden echter zogenaamde grijze en zwarte lijsten, althans bedingen die worden vermoed onredelijk bezwarend te zijn. Deze kunnen achteraf worden vernietigd.

Meer informatie

Wilt u weten wat wel en niet kan op het gebied van aansprakelijkheid? Neem dan contact met ons op.