Rijden zonder geldig rijbewijs

Dit artikel gaat over het rijden zonder geldig rijbewijs. Een rijbewijs kan om verschillende redenen zijn geldigheid verliezen. Ik noem er een paar.

Het CBR kan in bepaalde gevallen een onderzoek naar de rijgeschiktheid door een psychiater opleggen. Wanneer de psychiater tot een diagnose alcoholmisbruik komt en de betrokkene rijongeschikt acht, kan het CBR het rijbewijs ongeldig verklaren.

Een rijbewijs kan ook zijn geldigheid verliezen wanneer een betrokkene niet meewerkt aan het onderzoek naar de rijgeschiktheid. Dit geldt ook in een situatie dat een betrokkene niet meewerkt aan een educatieve maatregel alcohol en verkeer of een educatieve maatregel gedrag en verkeer.

Een rijbewijs kan verder zijn geldigheid verliezen wanneer de recidiveregeling rijden onder invloed van alcohol van toepassing is. Het rijbewijs is dan van rechtswege niet meer geldig. Elders op deze website wordt nader ingegaan op deze recidiveregeling.

Op grond van artikel 9 lid 2 Wegenverkeerswet is het rijden zonder geldig rijbewijs strafbaar. Dit is een misdrijf. In artikel 176 lid 2 Wegenverkeerswet is hierop een maximale gevangenisstraf van 12 maanden en een geldboete van € 21.750,- (2020)  gesteld. Daarnaast kan een rijontzegging van maximaal 5 jaar worden opgelegd.

Om gelijke gevallen zoveel mogelijk gelijk te berechten, hebben Rechtbanken en Gerechtshoven richtlijnen opgesteld. Dit zijn de Oriëntatiepunten voor straftoemeting. Op grond van deze richtlijnen geldt als straf voor het rijden zonder geldig rijbewijs een gevangenisstraf van 2 weken. Dit laat zien dat er streng wordt aangekeken tegen het rijden zonder geldig rijbewijs.

In een geval dat een betrokkene niet weet dat zijn rijbewijs ongeldig is verklaard, kan hiertegen verweer worden gevoerd. Uit een arrest van de Hoge Raad van 29 mei 2012 (LJN: BW6673) blijkt dat uit de enkele omstandigheid dat het besluit van het CBR tot ongeldigverklaring van het rijbewijs per aangetekende brief is verzonden en die niet retour is gekomen niet worden afgeleid dat de verdachte redelijkerwijs moest weten dat zijn rijbewijs ongeldig was verklaard.